W ofercie banków obok standardowych kont bankowych oraz kredytów czy lokat terminowych, znajdziemy również szereg rodzajów kart płatniczych. Najbardziej powszechne są karty debetowe, wydawane często automatycznie do rachunków osobistych czy rachunków firmowych klientów banków. Oprócz nich wyróżniamy również karty kredytowe. Nie są to jednak jedyne rodzaje kart płatniczych, z jakich możemy korzystać w bankach.
Klasyfikacja kart płatniczych
Banki oferują swoim klientom różnego rodzaju karty płatnicze, pozwalające na korzystanie z tzw. elektronicznego pieniądza. Powszechnie przyjmowana klasyfikacja wyróżnia:
- Karty debetowe, nazywane również bankomatowymi,
- Karty kredytowe, tzw. kredytówki,
- Karty wirtualne,
- Karty przedpłacone,
- Karty obciążeniowe.
Karty debetowe są wydawane łącznie z rachunkiem oszczędnościowo-rozliczeniowym klientowi. Jeszcze kilka lat temu trzeba było wnioskować o wyrobienie karty debetowej do konta, dziś to standardowy dodatek, z którego jednak w wielu przypadkach można zrezygnować, jeśli klient nie potrzebuje karty. Karta debetowa pozwala na korzystanie z pieniędzy zgromadzonych na koncie bankowym klienta, w formie bezgotówkowej. Można nią płacić w sklepach i punktach usługowych, wyposażonych w terminale płatnicze, a także pozwala na wypłacanie pieniędzy z konta w bankomatach.
Karty debetowe dzielą się na tradycyjne, wyposażone w chip lub pasek magnetyczny, zabezpieczone podpisem lub PIN-em oraz na karty bezstykowe, umożliwiające dokonywanie płatności za transakcje niskiej wartości w trybie bezdotykowym.
Przy korzystaniu z karty debetowej sięgamy tylko po własne środki finansowe zgromadzone na koncie, w przeciwieństwie do karty kredytowej, która pozwala na korzystanie z pieniędzy banku, w ramach zaciągniętego kredytu. Przy realizowaniu transakcji kartą płatniczą, rachunek bankowy klienta banku obciążany jest odpowiednią kwotą.
Karty kredytowe z kolei pozwalają na korzystanie z kredytu udzielonego przez bank. Umożliwiają płacenie w sklepach, punktach usługowych i w e-sklepach. Można za ich pośrednictwem opłacić przez Internet bilety lotnicze czy na wydarzenia kulturalne i sportowe.
Bank przyznaje każdemu klientowi indywidualnie limit kredytowy przypisany do karty. O kartę kredytową trzeba wnioskować do banku, w taki sam sposób jak o kredyt gotówkowy. Nie jest ona wydawana automatycznie do konta bankowego. Trzeba więc spełnić określone kryteria banku, aby móc otrzymać pozytywną decyzję kredytową i uzyskać kredytówkę. Przy korzystaniu z kredytu na karcie kredytowej w tzw. okresie bezodsetkowym, trwającym zwykle 56 dni, i spłacie regularnie całego zadłużenia, klient nie ponosi zbyt dużych kosztów związanych z posiadaniem karty kredytowej. W przeciwnym wypadku musi liczyć się z ponoszeniem kosztów kredytu gotówkowego na karcie. Banki pobierają również opłatę za wydanie karty kredytowej klientowi i za jej przedłużenie na kolejny okres, np. kolejny rok.
Pozostałe rodzaje kart
Karty kredytowe i debetowe należą do najbardziej znanych rodzajów kart płatniczych. Istnieją jednak i inne ich rodzaje, mianowicie karty obciążeniowe, karty wirtualne oraz karty przedpłacone.
Karty obciążeniowe posiadają odroczony termin płatności, a klient raz w miesiącu obciążany jest łączną kwotą dokonanych w całym miesiącu transakcji, stąd też nazwa takiej karty. Karta wydawana jest w związku z posiadanym przez klienta kontem oszczędnościowo-rozliczeniowym.
Karty wirtualne służą do dokonywania wyłącznie płatności internetowych i mobilnych. Nie można za ich pośrednictwem dokonać wypłaty w bankomatach oraz dokonywać płatności w sklepach i punktach usługowych. Karty wirtualne nie muszą mieć nawet formy plastikowej karty.
Karty przedpłacone, nazywane również kartami pre-paid, nie są powiązane z rachunkiem osobistym klienta i można je kupić w dowolnym banku. Są one kartami prezentowymi, czy elektronicznymi portfelami, w wersji spersonalizowanej lub nie. Przed dokonaniem zakupów przy użyciu takiej karty, musi ona zostać zasilona określoną kwotą.
